su

Autres langues

Langue: pl

Autres versions - même langue

Version: FSF (openSuse - 09/10/07)

Section: 1 (Commandes utilisateur)

NAZWA

su - uruchom pow³okê z podmienieniem ID u¿ytkownika/grupy.

SK£ADNIA

su
[-flmp] [-c polecenie] [-s pow³oka] [-] [--login]
[--fast] [--preserve-environment] [--shell=pow³oka]
[--command=polecenie] [--help] [--version]
[u¿ytkownik [arg...]]

OPIS

Ta strona podrêcznika opisuje polecenie su w wersji GNU.

su pozwala danemu u¿ytkownikowi na tymczasowe bycie innym u¿ytkownikiem. Uruchamia polecenie (czêsto pow³okê interaktywn±) z rzeczywistym i efektywnym id u¿ytkownika oraz id grupy i grupami dodatkowymi, nale¿±cymi do u¿ytkownika. Je¶li nie podano u¿ytkownika, domy¶lnym jest root, czyli superu¿ytkownik. Nazwa pow³oki jest pobierana ze wpisu w /etc/passwd, a je¶li tam nic nie bêdzie, u¿ywany jest /bin/sh. Je¶li u¿ytkownik ma has³o, to su zapyta o has³o, chyba ¿e wywo³uj±cy je u¿ytkownik mia³ efektywny identyfikator u¿ytkownika ustawiony na 0 (superu¿ytkownik).

Domy¶lnie su nie zmienia bie¿±cego katalogu. Ustawia zmienne ¶rodowiskowe HOME i SHELL wed³ug zapisów w pliku hase³ dla u¿ytkownika, a je¶li nie jest on superu¿ytkownikiem, ustawia te¿ USER i LOGNAME na u¿ytkownik. Domy¶lnie pow³oka nie jest pow³ok± zg³oszeniow± (zalogowania).

Je¶li podano wiêcej argumentów, to s± one przekazywane jako dodatkowe argumenty dla pow³oki.

su nie obs³uguje specjalnie /bin/sh czy innych pow³ok (ustawianie argv[0] na "-su", przekazywanie -c do niektórych pow³ok, itp.).

Na systemach, które maj± sysloga, su mo¿e zostaæ tak skompilowane, by raportowa³o nieudane, lub opcjonalnie równie¿ udane próby zmiany id przy u¿yciu su. Jednak su w wersji GNU nie sprawdza czy u¿ytkownik jest cz³onkiem grupy `wheel' -- patrz poni¿ej.

OPCJE

-c polecenie, --command=polecenie
Przekazuje polecenie, pojedynczy wiersz poleceñ do wykonania, do pow³oki z u¿yciem parametru -c, zamiast uruchamiaæ pow³okê interaktywn±.
-f, --fast
Przekazuje pow³oce opcjê -f. Prawdopodobnie ma to zastosowanie tylko dla csh i tcsh, dla których opcja -f powoduje nieczytanie pliku startowego (.cshrc). W pow³okach typu bourne, opcja -f wy³±cza rozszerzanie wzorców nazw plików, co raczej nie jest przydatne.
-, -l, --login
Sprawia, ¿e pow³oka bêdzie pow³ok± zg³oszeniow±. Znaczy to, co nastêpuje. Uniewa¿nia wszelkie zmienne ¶rodowiskowe poza TERM, HOME i SHELL (które s± ustawiane, jak opisano wy¿ej), i USER oraz LOGNAME (ustawiane, nawet dla superu¿ytkownika, w sposób wy¿ej opisany ). Ustawia zmienn± PATH na wkompilowan± warto¶æ domy¶ln±. Zmienia katalog na katalog domowy u¿ytkownika. Dodaje do nazwy pow³oki "-", aby przeczyta³ pliki startowe logowania.
-m, -p, --preserve-environment
Nie zmienia zmiennych ¶rodowiskowych HOME, USER, LOGNAME czy SHELL. Zamiast pow³oki u¿ytkownika okre¶lonej w pliku passwd, uruchamia pow³okê podan± w zmiennej SHELL, chyba ¿e u¿ytkownik wywo³uj±cy su nie jest superu¿ytkownikiem, a pow³oka u¿ytkownika jest okrojona. Pow³oka okrojona, to taka, która nie jest wymieniona w pliku /etc/shells, lub we wkompilowanej li¶cie pow³ok. Czê¶ciowo opcja ta mo¿e byæ przes³oniêta opcjami --login i --shell.
-s pow³oka, --shell= pow³oka
Zamiast pow³oki u¿ytkownika okre¶lonej w passwd, uruchamia zadan± pow³okê, chyba ¿e uruchamiaj±cy su u¿ytkownik nie jest superu¿ytkownikiem, a pow³oka u¿ytkownika jest ograniczona.
--help
Wy¶wietla informacjê o stosowaniu programu i dostêpnych opcjach, koñczy pracê.
--version
Wy¶wietla numer wersji programu i koñczy pracê.

Dlaczego GNU `su' nie obs³uguje grupy `wheel'

(Sekcjê tê napisa³ Richard Stallman)

Czasami kilku u¿ytkowników usi³uje sprawowaæ nieograniczon± w³adzê nad pozosta³ymi. Na przyk³ad, w 1984, kilku u¿ytkowników w laboratorium AI MIT zdecydowa³o siê `przej±æ w³adzê' zmieniaj±c has³o operatora systemu Twenex i trzymaj±c je w tajemnicy przed wszystkimi innymi. (Uda³o mi siê udaremniæ ten zamach i przywróciæ w³adzê u¿ytkownikom ³ataj±c j±dro, lecz nie wiedzia³bym jak zrobiæ to w Uniksie.)

Jednak, od czasu do czasu panuj±cy wyjawiaj± komu¶. Przy zwyk³ym mechanizmie `su', kto¶, kto pozna³ has³o root'a i sympatyzuje ze zwyk³ymi u¿ytkownikami, mo¿e przekazaæ je pozosta³ym. Funkcja "grupy wheel" uniemo¿liwia³aby to, i w ten sposób umacnia³a w³adzê rz±dz±cych.

Jestem po stronie mas, nie po stronie rz±dz±cych. Je¿eli zwyk³e¶ popieraæ szefów i administratorów systemów we wszystkim, co robi±, podej¶cie to mo¿e pocz±tkowo wydaæ Ci siê dziwne.

ZG£ASZANIE B£ÊDÓW

B³êdy proszê zg³aszaæ, w jêz.ang., do <bug-sh-utils@gnu.org>. Copyright © 1999 Free Software Foundation, Inc.
This is free software; see the source for copying conditions. There is NO warranty; not even for MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.

ZOBACZ TAK¯E

sh-utils(1).

OD T£UMACZA

Zaktualizowano i poszerzono wg dokumentacji Texinfo dla narzêdzi pow³okowych GNU wersji 2.0.